„Pokażę Wam jak Polak walczy i umiera”, z takim zawołaniem pułkownik Stanisław Dąbek poprowadził ostatni oddział żołnierzy do ataku na Niemców pod Babim Dołem, po 19 dniach bohaterskiej obrony polskiego Wybrzeża, we wrześniu 1939 roku. Heroiczny bój o Kępę Oksywską zapisał się na kartach historii gminy Kosakowo jako czas tragiczny, przepełniony cierpieniem polskich żołnierzy i ludności cywilnej. 19 września, w 81. rocznicę zakończenia walk na Kępie Oksywskiej i bohaterskiej śmierci dowódcy LOW, pułkownika Stanisława Dąbka, cześć i honor wszystkim poległym w obronie naszej małej ojczyzny złożyły delegacje kosakowskiego samorządu, Marynarki Wojennej, zrzeszeń i organizacji pozarządowych, oświaty i kultury oraz rodzin kombatantów.
– Kampania wrześniowa 1939 roku bardzo tragicznie doświadczyła gminę Kosakowo – mówił podczas uroczystości przy pomniku Obrońców Kępy Oksywskiej w Mostach, Wójt Gminy Kosakowo, Marcin Majek. – Pomimo niedostatków w wyposażeniu i uzbrojeniu oraz przewagi liczebnej hitlerowskich najeźdźców, żołnierze pod dowództwem pułkownika Stanisława Dąbka stawili czoła wrogowi, od pierwszego dnia wykazując się nadzwyczajną odwagą i heroizmem. Ponieśli wysokie straty, pokazali, że miłość do Ojczyzny jest wartością cenniejszą niż życie, dali przykład kolejnym pokoleniom jak należy rozumieć słowo patriotyzm. Chwała Bohaterom!
Bój o Kępę Oksywską rozegrał się na bardzo niewielkim terenie, a walki toczono między innymi w gminnych miejscowościach: Kosakowo, Pogórze, Suchy Dwór, Dębogórze, Kazimierz, Mosty i Mechelinki. Atakowani z lądu, wody i powietrza Polacy powstrzymywali Niemców, ruszali do boju dniem i nocą, wielokrotnie, po wyczerpaniu amunicji bili się na bagnety. Ostatnie strzały ucichły wieczorem 19 września. Dowódca pułkownik Stanisław Dąbek, który po wyczerpaniu wszystkich możliwości obrony poprowadził swój ostatni atak pod Babim Dołem, został ugodzony odłamkiem, po czym odebrał sobie życie, nie godząc się na niewolę.
Bilans walk o Kępę Oksywską, który według badaczy historii wylicza aż 110 starć i potyczek z nieprzyjacielem dobitnie wskazuje, że polskie siły Lądowej Obrony Wybrzeża zapisały się w gronie najdzielniejszych jednostek Kampanii Wrześniowej 1939 roku.
W intencji poległych żołnierzy oraz ofiar wśród ludności cywilnej, podczas uroczystości, modlitwę odprawił ksiądz kanonik Rafał Dettlaff, proboszcz parafii w Pierwoszynie.
Wiązanki kwiatów pod pomnikiem Obrońców Kępy Oksywskiej w Mostach złożyli Wójt Gminy Kosakowo Marcin Majek z Zastępcą Wójta Gminy Kosakowo Marcinem Kopitzkim, komandor Robert Szymaniuk reprezentujący dowódcę 3. Flotylli Okrętów Marynarki Wojennej, delegacje Rady Gminy Kosakowo, gminnych Sołectw oraz Rady Powiatu puckiego, reprezentacje Chóru Morzanie, Zrzeszenia Kaszubsko Pomorskiego o. Dębogórze – Kosakowo, Związku Piłsudczyków RP, ROD im. Obrońców Kępy Oksywskiej, Kosakowskiego Centrum Kultury oraz Biblioteki Publicznej Gminy Kosakowo, gminnych szkół podstawowych oraz rodziny kombatantów.
Poczty sztandarowe wystawiły: Rada Gminy Kosakowo, ZKP o. Dębogórze- Kosakowo, Związek Piłsudczyków RP, Szkoły Podstawowe w Mostach, Dębogórzu i Pogórzu. Asystę honorową wystawił Garnizon Gdynia.
fot. M. Krauze