Stowarzyszenie Dziedzictwo Kulturowe Szlakiem Północy może pochwalić się kolejnym sukcesem kulinarnym. Bretlingi kaszubskie ich autorstwa zdobyły statuetkę Bursztynowego Lauru Marszałka Województwa Pomorskiego i tytuł „Pomorskie smaki”. Mało tego, potrawa została nominowana także do nagrody Perły 2022.

Bretlingi kaszubskie to przekąska znana w pomorskich barach i restauracjach przynajmniej już od początku lat siedemdziesiątych 20. wieku, a na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia powszechnie zaczęto nazywać ją kaszubską nazwą brétling. Za inspirację posłużyły popularne wśród mieszkańców wybrzeży południowej Europy małe, suszone rybki, powszechnie wykorzystywane jako szybka przekąska. Bretlingi kaszubskie to danie podobne, ale wykonane przez smażenie, a nie suszenie.

A co to dokładnie? Bretlingi kaszubskie to nic innego, jak małe szproty,  które obtacza się w mące i smaży na głębokim, mocno rozgrzanym tłuszczu. Potrawę podaje się na ciepło, najlepiej skropioną sokiem z cytryny lub z zimnym sosem majonezowo-chrzanowym. Bretlingi kaszubskie mogą być podawane jako przystawka lub przekąska, rzadko jako główne danie. Spożywa się je rękami, a nie za pomocą sztućców.

Co ciekawe, bałtycki szprot to jedna z najczęściej wykorzystywanych ryb w tradycyjnej kuchni mieszkańców północnych Kaszub. Jej masowe występowanie oraz mały rozmiar sprawiał, że nie cieszyła się uznaniem u kupców. Z tego powodu powszechnie trafiała na rybacki stół. Na Nordzie szprotki serwowano w formie odgłowionej i wypatroszonej, a konserwowało się je tradycyjnie przez zasolenie lub marynowanie. Do niedawna bardzo popularne były również szproty wędzone. Zasolone w beczkach szproty przechowywane w każdej rybackiej spiżarni. Obok śledzi były podstawowym produktem przechowywanym na trudny zimowy czas.

W maju br. na wniosek stowarzyszenia Dziedzictwo Kulturalne Szlakiem Północy bretlingi kaszubskie zostały wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych w kategorii: Produkty rybołówstwa. Przypomnijmy, to kolejna potrawa po śledziu mancowym po kaszubsku, autorstwa stowarzyszenia wpisana na tą prestiżową listę. Wpis na Listę Produktów Tradycyjnych zapewnia daniu ochronę, a smakoszom pewność, że potrawa jest przygotowana ze składników najlepszej jakości. Ponadto za sprawą systemu ochrony i promocji produktów regionalnych i tradycyjnych chroni się także dziedzictwo kulturowe regionu, co przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności województwa.

Wpisanie na wspomnianą listę to jednak nie jedyny sukces, jakim może pochwalić się stowarzyszenie, bowiem ich „kaszubskie szproty” znalazły się wśród 30 tegorocznych finalistów Konkursu Kulinarnego o Bursztynowy Laur Marszałka Województwa Pomorskiego „Pomorskie Smaki”, celem którego jest popularyzowanie dziedzictwa kulinarnego naszego regionu, a także promowanie produktów żywnościowych wytwarzanych z poszanowaniem regionalnych tradycji lub przy wykorzystaniu lokalnych surowców. Konkurs odbywa się w pięciu kategoriach, a bretlingi kaszusbkie okazały się być najlepsze w kategorii: produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym produkty i przetwory: mięsne, z ryb, mleczne i miody.  

„Śledź mancowy jak i bretlingi kaszubskie to potrawy, które należą do dziedzictwa kulinarnego Kaszub Północnych, więc taki ślad na Liście Produktów Tradycyjnych to dla nas bardzo duże wyróżnienie i co ważne jest to zauważalne nie tylko dla nas, ale dla szerszego grona. Z kolei sam Bursztynowy Laur Marszałka Województwa Pomorskiego jest to ogromny sukces który pokazuje, że realizujemy to co zostało wcześniej założone. Tytuł jest też zwieńczeniem naszej dotychczasowej pracy i motywacją do dalszej, bo na tym nie koniec. Następnym krokiem będzie wpisanie tradycji oraz obrzędów Kaszub Północnych na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego” – mówi Elżbieta Szwedko, prezes Stowarzyszenia Dziedzictwo Kulturowe Szlakiem Północy.

Laureaci pierwszych miejsc w każdej z kategorii, oprócz statuetki Bursztynowego Lauru Marszałka Województwa Pomorskiego, otrzymują nagrody finansowe w wysokości 1000 zł. Ponadto dziewięć produktów, które wzięły udział w konkursie „Pomorskie smaki”, otrzymało również nominacje Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego do ogólnopolskiego plebiscytu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów”. Przysmaki te powalczą o statuetkę Perły. Wśród nich znalazły się właśnie Kaszubskie Bretlingi. Nie pozostaje nam zatem nic innego, jak trzymać kciuki za kolejne sukcesy stowarzyszenia i życzyć powodzenia.